Zgodnie z art. 69 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terenie tego państwa (Dz. U. z 2022 r. poz. 583): „Do zawarcia umowy najmu okazjonalnego lokalu przez najemcę będącego obywatelem Ukrainy, o którym mowa w art. 1 ust. 1, nie stosuje się przepisów art. 19a ust. 2 pkt 2 i 3, ust. 3 oraz art. 19d ust. 5 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego dotyczącego wskazania przez tego najemcę innego lokalu, w którym będzie mógł zamieszkać w przypadku wyegzekwowania od niego obowiązku opróżnienia i wydania lokalu zajmowanego na podstawie umowy najmu okazjonalnego oraz złożenia oświadczenia właściciela lokalu lub osoby posiadającej tytuł prawny do lokalu o wyrażeniu zgody na zamieszkanie najemcy i osób z nim zamieszkujących w lokalu wskazanym w oświadczeniu.”
Oznacza to, że względem obywateli Ukrainy, o których mowa w ustawie o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym nie trzeba do umowy najmu okazjonalnego dołączać dwóch istotnych dokumentów tj.:
– wskazania przez najemcę innego lokalu, w którym będzie mógł zamieszkać w przypadku wyegzekwowania od niego obowiązku opróżnienia i wydania lokalu zajmowanego na podstawie umowy najmu okazjonalnego (wykonania egzekucji obowiązku opróżnienia lokalu);
– oświadczenia właściciela lokalu lub osoby, posiadającej tytuł prawny do lokalu o wyrażeniu zgody na zamieszkanie najemcy i osób z nim zamieszkujących w lokalu wskazanym w oświadczeniu w razie wyegzekwowania od najemcy obowiązku opróżnienia i wydania lokalu zajmowanego na podstawie umowy najmu okazjonalnego (wykonania egzekucji obowiązku opróżnienia lokalu).
Należy, więc do umowy najmu okazjonalnego dołączyć jedynie oświadczenie najemcy w formie aktu notarialnego, w którym najemca poddał się egzekucji i zobowiązał się do opróżnienia i wydania lokalu używanego na podstawie umowy najmu okazjonalnego lokalu w terminie wskazanym we właściwym żądaniu.
Trzeba jednak pamiętać, że zgodnie z art. 15zzu ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem covid-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jednolity, Dz. U. z 2021 r. poz. 2095): „w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 nie wykonuje się tytułów wykonawczych nakazujących opróżnienie lokalu mieszkalnego.”
Oznacza to w praktyce, że aktualnie co do zasady nie przeprowadza się eksmisji – zarówno względem obywateli Ukrainy, jak i Polski (oraz innych państw).
Z kolei zgodnie z art. 68 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terenie tego państwa (Dz. U. z 2022 r. poz. 589) „W przypadku użyczenia obywatelowi Ukrainy, o którym mowa w art. 1 ust. 1, budynku lub jego części w celu tymczasowego zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych, w zakresie tego użyczenia nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz.U. z 2022 r. poz. 172) oraz art. 15zzu ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2021 r. poz. 2095, z późn. zm.).”
Tym samym w przypadku nieodpłatnego oddania do używania lokalu obywatelowi Ukrainy, o którym mowa w ustawie o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terenie tego państwa – w celu tymczasowego zaspokojenia jego potrzeb mieszkaniowych nie stosuje się przepisów ustawy o ochronie praw lokatorów, która przewiduje szereg przepisów chroniących lokatorów, a także przepisu ustawy COVID-owej, który w okresie zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii z powodu COVID-19, co do zasady wstrzymuje wykonywanie eksmisji.
Radca prawny
Mateusz Matuszczyk